|
|
We praten met Frank Geerts, expert in slim laden bij ElaadNL en vertegenwoordiger van de Nederlandse netbeheerders in de werkgroep Slim Laden, onderdeel van het Nederlandse klimaatakkoord. |
Hij deelt zijn inzichten over de toekomst van intelligent energiebeheer, bidirectioneel laden en netstabiliteit.
Zijn visie is niet alleen relevant voor Nederland, maar biedt ook inspiratie voor België, waar soortgelijke uitdagingen op de loer liggen.
Waarom is netcongestie zo’n groot probleem in Nederland?
Frank Geerts: “Ons elektriciteitsnet is niet gebouwd voor de zeer snelle elektrificatie die we nu meemaken. Vroeger hadden we een voorspelbaar verbruikspatroon: fabrieken en kantoren overdag, huishoudens ’s avonds. Door de groeiende vraag naar duurzame elektrificatie zien we nu een toenemende belasting door laadpalen, warmtepompen en productiepieken via zonnepanelen. Bovendien zijn veel kabels in woonwijken en bedrijven niet geschikt voor zulke hoge vermogens. Daarom zitten sommige gebieden aan hun limiet en laten nieuwe aansluitingen maanden tot zelfs jaren op zich wachten.”
Waarom wordt het net niet gewoon uitgebreid?
Frank Geerts: “Netuitbreiding is noodzakelijk en heeft de hoogste prioriteit, maar het is helaas geen snelle oplossing. Het hoogspanningsnet aanpassen kan tien tot vijftien jaar duren en kost miljarden. Maar we kunnen en willen niet wachten. Daarom zoeken we naar slimme manieren om de bestaande infrastructuur beter te benutten. Een van de meest veelbelovende oplossingen is slim laden, waarbij we elektrische auto’s laden op momenten dat er ruimte op het net is. Dat kan ’s nachts zijn, als er minder vraag is, of op zonnige dagen.”
Hoe werkt slim laden precies?
Frank Geerts: “Bij slim laden wordt een elektrische wagen niet meteen opgeladen zodra je hem inplugt, maar op het moment dat de stroom goedkoper is, er veel hernieuwbare energie beschikbaar is of het net minder belast wordt. Slim laden gebeurt volledig automatisch, de gebruiker hoeft niets te doen. En de auto is de volgende ochtend voldoende geladen, zonder extra druk op het net.
Wist je dat de gemiddelde Europeaan maar 35 kilometer per dag rijdt? Dat betekent dat een auto maar een paar uur per week nodig heeft om voldoende op te laden. Door slim te laden verspreiden we dat verbruik over tijdstippen met minder vraag. Zo beperken we verbruikspieken, vangen we productiepieken op en raakt het net niet overbelast.”
“Slim laden spreidt de vraag, voorkomt overbelasting en verlaagt kosten.”
Wat is bidirectioneel laden en waarom is dat interessant?
Frank Geerts: “Bidirectioneel laden betekent dat elektrische voertuigen niet alleen stroom opnemen, maar ook teruggeven. Dit varieert van energie leveren aan het net (Vehicle-to-Grid of V2G), tot apparaten voeden (Vehicle-to-Load of V2L) of een woning van stroom voorzien (Vehicle-to-Home of V2H). Op momenten van grote vraag leveren auto’s tijdelijk energie aan het net en bij overschotten laden ze weer op. Zo worden auto’s kleine mobiele batterijbuffers die het net stabiel houden.
Dat auto’s huishoudens tijdelijk van stroom kunnen voorzien, bijvoorbeeld als de energieprijs hoog is, maakt het concept zeer interessant voor zowel particulieren als bedrijven. De eerste commerciële wagens met deze technologie zijn nu al op de markt.”
Wat is de rol van ElaadNL in deze ontwikkelingen?
Frank Geerts: “ElaadNL is opgericht door netbeheerders om de impact van elektrisch rijden op het energienet te onderzoeken en oplossingen te ontwikkelen. We testen slim laden en bidirectioneel laden in samenwerking met autofabrikanten, laadpaalbedrijven en energieleveranciers. Daarnaast werken we aan standaardisatie: het is essentieel dat alle auto’s, laadpalen en netwerken goed met elkaar communiceren.
Een van onze projecten is een groot testlab, waarin we de nieuwste technologieën onder realistische omstandigheden onderzoeken. Ons doel is om met Nederland wereldwijd een voortrekkersrol te blijven vervullen in de integratie van elektrisch vervoer en slimme energieoplossingen.”
Wat betekent dat voor de gebruiker? Moeten mensen hun laadgedrag aanpassen?
Frank Geerts: “Slim laden gebeurt automatisch op de achtergrond, volgens de voorkeuren van de gebruiker. Nu pluggen veel mensen hun auto in zodra ze thuiskomen en begint hij onmiddellijk te laden. Dat kan tot piekbelasting leiden. Bij slim laden wordt de auto ook ingeplugd, maar wordt het laadproces slim aangestuurd. Denk bijvoorbeeld aan dynamische laadtarieven: wie om 18 uur wil laden betaalt meer dan iemand die wacht tot 23 uur.
Daarnaast krijgen gebruikers meer en meer controle via apps en energiebeheersystemen. Zo kun je instellen dat je auto alleen laadt bij zonnestroom of lage stroomprijzen, of dat het laden stopt zodra de energieprijs stijgt. Uiteindelijk levert dat financieel voordeel voor de gebruiker op.”
Hoe ziet de toekomst van slim laden eruit?
Frank Geerts: “We staan nog maar aan het begin. De komende jaren zullen slimme laadstrategieën en Vehicle-to-Grid steeds belangrijker worden. Daarnaast zullen meer woningen en bedrijven overstappen op energiebeheersystemen (EMS) waarbij elektrische auto’s, zonnepanelen, warmtepompen en batterijen optimaal samenwerken.
De toekomst? Elektrische wagens die niet alleen rijden, maar ook actief bijdragen aan een duurzaam en stabiel energiesysteem. Slim laden is geen luxe, maar een noodzakelijke oplossing om de energietransitie haalbaar en betaalbaar te houden.”