KB tijdelijke en mobiele bouwplaatsen

Koninklijk besluit

Dit koninklijk besluit heeft tot doel de kennis en de vaardigheden met betrekking tot het veilig werken op een tijdelijke of mobiele bouwplaats te verbeteren.

De beoogde basisveiligheidsopleiding is van toepassing op alle personen die op de bouwplaats werken uitvoeren met het oog op het realiseren van het bouwwerk.

De basisveiligheidsopleiding moet dus niet alleen gevolgd worden door de werknemers van een aannemer, maar ook door:

• jij als werkgever die zelf een beroepsactiviteit op de bouwplaats uitoefenen,
• de zelfstandigen die werken uitvoeren op de bouwplaats.

Doel en organisatie van de basisveiligheidsopleiding

De basisveiligheidsopleiding heeft een totale duur van tenminste acht uur en ze heeft tot doel de personen die werken uitvoeren op een bouwplaats bewust te maken van de risico’s die aanwezig kunnen zijn op een tijdelijke of mobiele bouwplaats, ongeacht of deze risico’s voortvloeien uit hun eigen activiteiten of uit de activiteiten van andere aannemers die aanwezig zijn of zullen zijn op de bouwplaats. De doelstellingen van de opleiding omvatten onder meer:

• een basiskennis van de rol en de taken van de actoren betrokken bij tijdelijke of mobiele bouwplaatsen; een basiskennis van de algemene preventiebeginselen;
• kennis van passende preventiemaatregelen;
• het inzicht in en het toepassen van veilig en gezond gedrag op een tijdelijke of mobiele bouwplaats.

De beoogde basisveiligheidsopleiding wordt gevolgd bij organisatoren die een kwaliteitsborgingssysteem toepassen, waardoor zij kunnen aantonen dat de opleiding die zij verstrekken beantwoordt aan de doelstellingen van de wetgeving.

Deze opleiding moet worden gevolgd door de bedoelde personen vooraleer zij de werkzaamheden op de tijdelijke of mobiele bouwplaats aanvatten. Indien dit niet mogelijk zou zijn, bijvoorbeeld omdat de praktische organisatie van een opleiding niet haalbaar is, moet de opleiding gevolgd worden binnen een termijn van één maand nadat zij de werkzaamheden hebben aangevat.

Vermoeden dat de kennis verworven is

De personen die werkzaamheden uitvoeren op een tijdelijke of mobiele bouwplaats worden geacht te beschikken over de kennis voorzien in de basisveiligheidsopleiding, indien aan één van de volgende voorwaarden is voldaan:

• ze beschikken over een attest door het volgen van de beoogde basisveiligheidsopleiding;
• ze beschikken over een attest waaruit blijkt dat ze de kennis bedoeld in de basisveiligheidsopleiding hebben verworven door het volgen van een andere gelijkwaardige opleiding (bijvoorbeeld een VCA-basis certificaat);
• ze kunnen aantonen dat ze in de afgelopen 10 jaar tenminste 5 jaar ervaring hebben verworven door het uitvoeren van werkzaamheden op een tijdelijke of mobiele bouwplaats.

Zelfstandigen, werkgevers kunnen dus eveneens een beroep doen op dit vermoeden.

Deze basisveiligheidsopleiding moet op regelmatige tijdstippen herhaald worden, tenzij kan aangetoond worden dat de kennis van de personen die de opleiding moeten volgen actueel blijft, door middel van regelmatige of continue opleiding en informatieverstrekking en door praktijkervaring.

Inwerkingtreding van dit KB

De wetgeving over de basisveiligheidsopleiding trad in werking op 15 april 2023.

Toch wordt er voorzien in een trapsgewijs uitrollen van de basisveiligheidsopleiding en dit om ervoor te zorgen dat iedereen die bedoeld wordt in de nieuwe wetgeving, deze opleiding inderdaad tijdig kan volgen.

De personen die nog nooit gewerkt hebben op een bouwplaats moeten in eerste instantie in staat gesteld worden om deze basisveiligheidsopleiding te volgen en de nodige kennis te verwerven.

De personen die voor 15 april 2023 reeds werkzaam waren op een bouwplaats moeten in tweede instantie in staat gesteld worden om deze basisveiligheidsopleiding te volgen. Zij beschikken over een termijn van één jaar om de nodige kennis te verwerven. Deze termijn eindigt op 15 april 2024.

Regeling voor buitenlandse aannemers

De aannemers die gevestigd zijn in een andere lidstaat van de Europese Unie dienen de basisveiligheidsopleiding niet te volgen, indien zij kunnen aantonen dat er wordt voldaan aan vergelijkbare voorwaarden inzake de basisveiligheidsopleiding voor veilig en gezondheid werken op tijdelijke of mobiele bouwplaatsen vastgesteld in een andere lidstaat van de Europese Unie. Dit geldt zowel voor deze aannemers zelf, wanneer zij in de hoedanigheid van werkgever of in de hoedanigheid van zelfstandige werken op een bouwplaats, als voor hun werknemers.

Tijdelijke en mobiele bouwplaatsen zijn de plaatsen waar werken van burgerlijke bouwkunde worden uitgevoerd; dit gaat dus ook over de plaatsing van elektriciteitskabels, gasleidingen en tussenkomsten op deze leidingen, voorafgegaan door nieuwbouw, vernieuwbouw, verbouwingswerken, herstellingswerken, … . De montage van productie-, transformatie-, transport- en behandelingsinstallaties en de tussenkomsten op deze installaties vallen hier niet onder.